จับตาโควิดสายพันธุ์ BA.2.86 เสี่ยงระบาดแรงทั่วโลก หมอธีระชี้ติดง่าย แม้เคยติดเชื้อมาก่อน และฉีดวัคซีนป้องโควิด ระบุสมรรถนะของไวรัสที่เพิ่มขึ้นจากการกลายพันธุ์มากจนต่างไปจากสายพันธุ์เดิม

 

โควิด19 ยังคงมีการแพร่ระบาดอย่างต่อทั่วโลก รวมถึงมีการเปลี่ยนแปลงสายพันธุ์เพื่อหลบหลีกภูมิคุ้มกันจากวัคซีนโควิด

 

สำหรับสายพันธุ์ล่าสุดที่กำลังถูกจับตาเป็นอย่างมากได้แก่ โควิดสายพันธุ์ BA.2.86

 

ล่าสุดรศ.นพ.ธีระ วรธนารัตน์ (หมอธีระ) คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก "Thira Woratanarat (ป๊ามี้คีน)" โดยมีข้อความระบุถึงสถานการณ์ระบาดของ BA.2.86 ว่า 

ประเมินสถานการณ์ระบาดของ BA.2.86 (Pirola)

 

รายงานการตรวจพบ :

 

พบว่ามีรายงานการตรวจพบแล้วในอิสราเอล เดนมาร์ก สหราชอาณาจักร สหรัฐอเมริกา (รัฐมิชิแกน และรัฐโอไฮโอ) ญี่ปุ่น (คนเดินทางจากญี่ปุ่นไปตรวจพบที่รัฐเวอร์จิเนีย สหรัฐอเมริกา) แอฟริกาใต้ และล่าสุดคือสวิสเซอร์แลนด์ (พบในน้ำเสียจากชุมชนเทศบาลในเขตปกครองของ Bern, ข้อมูลจาก Prof.Stadler T) และไทย (พบในน้ำเสียจากชุมชน ข้อมูลจาก Dr.Wannigama L)

 

ดังนั้นการตรวจพบแบบดาวกระจายดังกล่าว ครอบคลุมทั่วโลก ทั้งทวีปอเมริกา ยุโรป เอเชีย และแอฟริกา

 

ด้วยเหตุผลหลักเรื่องจำนวนการสุ่มตรวจสายพันธุ์ของระบบเฝ้าระวังทั่วโลกนั้นมีลดลงไปมาก การมีรายงานการตรวจพบในหลายประเทศหลายทวีปในเวลาสั้นๆ เช่นนี้จึงย่อมบ่งถึงโอกาสที่ BA.2.86 อาจกระจายไปมากเกินกว่าที่คาด จึงทำให้องค์การอนามัยโลกบรรจุสายพันธุ์นี้เป็น Variants under Monitoring และประเทศต่างๆ ติดตามเฝ้าระวังกันอย่างใกล้ชิด เพราะอาจนำไปสู่การระบาดหนักเหมือนตอนช่วงที่ Omicron ปรากฏตัวต่อจากเดลต้า และทำให้เกิดการติดเชื้อจำนวนมาก รวมถึงทำให้มีจำนวนป่วย และเสียชีวิตเพิ่มขึ้น

 

ระยะเวลาการตรวจพบ :

 

รายงานจากประเทศต่างๆ ทั่วโลกนั้น ตรวจพบตั้งแต่ช่วงกรกฎาคม 2023 เป็นต้นมา 

 

ต้นกำเนิด :

 

ยังไม่ทราบแน่ชัด ขณะนี้ผู้เชี่ยวชาญประเมินกันว่าสายพันธุ์นี้อาจเกิดขึ้นมาในช่วงพฤษภาคม-กรกฎาคม 2023 โดยอาจเกิดจากการกลายพันธุ์ของไวรัสในร่างกายผู้ที่ติดเชื้อแบบเรื้อรัง (chronic infection) ก่อนจะแพร่เชื้อสู่ผู้อื่น อย่างไรก็ตามคงต้องรอการพิสูจน์กันต่อไป

 

ลักษณะการกลายพันธุ์ของไวรัส :

 

สิ่งที่ทำให้ทั่วโลกวิตกกังวลกันมากคือ ตำแหน่งการกลายพันธุ์ของ BA.2.86 นั้นมีจำนวนมาก แตกต่างจาก Omicron สายพันธุ์อื่นๆ ที่กำลังระบาดอยู่และที่เคยระบาดมาก่อน ทั้ง BA.2 รวมถึง XBB.1.5 และ EG.5.1 (ภาพที่ 1, Cr: Topol E, Scripps Research)

 

ทั้งนี้ตำแหน่งการกลายพันธุ์เหล่านั้น มีหลายตำแหน่งที่ชี้ให้เห็นว่าน่าจะทำให้สมรรถนะของไวรัสพัฒนาขึ้นกว่าเดิม ทั้งในเรื่องการดื้อต่อภูมิคุ้มกัน และการจับกับเซลล์เป้าหมาย

 

ปรากฏการณ์ตำแหน่งกลายพันธุ์จำนวนมากของ BA.2.86 นี้จึงมีการประเมินว่า อาจมีโอกาสที่จะถูกระบุเป็นสายพันธุ์ชื่อใหม่ถัดจาก Omicron และอาจต้องยกระดับเป็น Variant of Concern (VOC) หากมีการระบาดมาก หรือทำให้โรครุนแรงขึ้น หรือส่งผลต่อประสิทธิภาพของวัคซีนและยาที่มีอยู่ ทั้งนี้จำเป็นต้องรอผลการศึกษาถัดจากนี้

 

การประเมินผลกระทบจากไวรัส BA.2.86 :

 

ก่อนหน้านี้ องค์การอนามัยโลกได้ออกรายงานประเมินความเสี่ยงของ BA.2.86 โดยระบุว่าอาจมีโอกาสที่จะทำให้เกิดการระบาดทั่วโลกได้

ล่าสุด US CDC ได้ออกผลการประเมินความเสี่ยงเมื่อคืนนี้ 23 สิงหาคม 2023 โดยระบุว่า BA.2.86 มีสมรรถนะที่จะทำให้เกิดการติดเชื้อได้ง่ายขึ้น ทั้งในกลุ่มคนที่เคยติดเชื้อโรคโควิด-19 มาก่อน รวมถึงกลุ่มคนที่เคยได้รับวัคซีนมาแล้ว 

 

ข้อมูลเรื่องความรุนแรงของโรคนั้นยังไม่สามารถประเมินได้

ก่อนว่าในสถานการณ์จริงจะเป็นตามที่คาดหรือไม่

ด้วยความรู้จนถึงปัจจุบัน ชี้ให้เห็นว่า BA.2.86 อาจนำไปสู่การระบาดทั่วโลกได้ เนื่องจากสมรรถนะของไวรัสที่เพิ่มขึ้นจากการกลายพันธุ์มากจนต่างไปจากสายพันธุ์เดิมๆ ที่ระบาดมา

 

ที่มา ฐานเศรษฐกิจ

วันที่ 25 สิงหาคม 2566