กรมทรัพย์สินทางปัญญา เผยสหรัฐชื่นชมไทยเดินหน้าเชิงรุกผลักดันระบบการคุ้มครองและการบริหารจัดการ ทรัพย์สินทางปัญญาของประเทศ แก้ไขกฎหมายลิขสิทธิ์และกฎหมายสิทธิบัตร ปราบปรามการละเมิด ทรัพย์สินทางปัญญาต่อเนื่อง ประกาศให้ไทยรักษาสถานะคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาในบัญชี Watch List ตามกฎหมายการค้าสหรัฐ มาตรา 301 พิเศษ

 

​​นางสาวนุสรา กาญจนกูล อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา เปิดเผยว่า เมื่อวันที่ 29 เมษายนที่ผ่านมา สำนักงานผู้แทนการค้าสหรัฐอเมริกา (USTR) ประกาศสถานการณ์คุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาของประเทศคู่ค้ารายสำคัญ ภายใต้กฎหมายการค้าสหรัฐ มาตรา 301 พิเศษ (Special 301) ประจำปี 2568 โดยคงสถานะไทยอยู่ในบัญชีประเทศที่ต้องจับตามอง (Watch List: WL)

 

ซึ่งกรมทรัพย์สินทางปัญญาได้ดำเนินการพัฒนาระบบทรัพย์สินทางปัญญาของไทยอย่างต่อเนื่อง และเตรียมชี้แจงสหรัฐถึงพัฒนาการและดำเนินการตามแผนงานด้านทรัพย์สินทางปัญญา (IP Work Plan) เพื่อผลักดันให้ไทยหลุดจากทุกบัญชี

 

การที่สหรัฐได้ชื่นชมการดำเนินการคุ้มครองและป้องปรามการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาของไทย ซึ่งถือเป็นหัวใจของการมีสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมสำหรับการค้าและการลงทุนระหว่างประเทศ โดยเฉพาะการแก้ไขปรับปรุงกฎหมาย 2 ฉบับ

 

ได้แก่ กฎหมายลิขสิทธิ์และกฎหมายสิทธิบัตร รวมถึงการกำกับดูแลองค์กรจัดเก็บค่าลิขสิทธิ์ (Collective Management Organizations: CMOs) ที่กรมได้อนุญาตให้องค์กรจัดเก็บ ที่ได้ดำเนินการตามหลักปฏิบัติที่ดีในการบริหารการจัดเก็บค่าลิขสิทธิ์เพลง (Code of conduct) ใช้เครื่องหมายรับรอง CMOs รวมถึงการบูรณาการหน่วยงานของไทยในการป้องปรามการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา โดยเฉพาะการทำงานร่วมกันระหว่างเจ้าของสิทธิ ตำรวจ และเจ้าหน้าที่ศุลกากร

 

อย่างไรก็ดี สหรัฐยังคงมีข้อห่วงกังวลบางประการ อาทิ การลักลอบบันทึกภาพยนตร์ในโรงภาพยนตร์ การแอบอ้างสิทธิในการจัดเก็บค่าลิขสิทธิ์ การละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์ผ่านการสตรีมและดาวน์โหลด Content โดยไม่ได้รับอนุญาต และความล่าช้าในการดำเนินคดีละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาทั้งคดีแพ่งและคดีอาญา

 

โดยกรมได้เร่งพัฒนาระบบทรัพย์สินทางปัญญาของประเทศอย่างชัดเจนและต่อเนื่อง ซึ่งข้อกังวลของสหรัฐ กรมได้ดำเนินการสำเร็จไปแล้ว อาทิ การเข้าเป็นภาคีสนธิสัญญาว่าด้วยลิขสิทธิ์ขององค์การทรัพย์สินทางปัญญาโลก (WIPO Copyright Treaty: WCT) และการลดระยะเวลาการจดทะเบียนทรัพย์สินทางปัญญา

 

อย่างไรก็ดี กรมมุ่งมั่นผลักดันการแก้ไขกฎหมายลิขสิทธิ์ เพื่อรองรับการเข้าเป็นภาคีสนธิสัญญาว่าด้วยการแสดงและสิ่งบันทึกเสียงขององค์การทรัพย์สินทางปัญญาโลก (WIPO Performances and Phonograms Treaty: WPPT) และการแก้ไขกฎหมายสิทธิบัตรเพื่อรองรับการเข้าเป็นภาคีความตกลงกรุงเฮกว่าด้วยการจดทะเบียนการออกแบบผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมระหว่างประเทศ (Hague Agreement Concerning International Registration of Industrial Designs: Hague Agreement) และการยกร่างกฎหมายกำกับดูแล CMOs โดยเมื่อดำเนินการแล้วเสร็จ มั่นใจว่าสหรัฐจะพิจารณาให้ไทยหลุดจากบัญชี WL และทุกบัญชี

 

อีกทั้งการดำเนินการดังกล่าวยังเป็นการพัฒนาสภาพแวดล้อมด้านทรัพย์สินทางปัญญาที่เหมาะสมกับการค้าการลงทุนในยุคปัจจุบัน และเสริมสร้างความสามารถในการแข่งขันของผู้ประกอบการไทยในตลาดโลกท่ามกลางสมรภูมิทางการค้าระหว่างประเทศ

 

สำหรับการเร่งผลักดันให้ไทยหลุดจากบัญชี WL กรมกับ USTR ได้จัดทำแผนงานด้านทรัพย์สินทางปัญญา (IP Work Plan) เสร็จเรียบร้อยแล้ว และอยู่ระหว่างรอคณะรัฐมนตรีพิจารณาให้ความเห็นชอบต่อแผน ซึ่งแผนงานด้านทรัพย์สินทางปัญญานี้จะเป็นกรอบในการดำเนินการเพื่อให้ไทยหลุดจากบัญชีดังกล่าวและทุกบัญชี และขอขอบคุณทุกภาคส่วนที่เห็นถึงความสำคัญของการคุ้มครองและการป้องปรามการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาและให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี

 

ที่มา ประชาชาติธุรกิจ

วันที่ 3 พฤษภาคม 2568