"สหประชาชาติ" เตือน ภายในปีไม่กี่สิบปีข้างหน้ามาร์เก็ตแคปของตลาดปัญญาประดิษฐ์จะเทียบเท่ากับเศรษฐกิจเยอรมันทั้งประเทศ และจะแทนที่งานกว่า 40% ของทั้งโลก

 

รายงานล่าสุดของ "หน่วยงานการค้าและการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ" หรือ UNCTAD ซึ่งเผยแพร่ออกมาในวันพฤหัสบดีที่ผ่านมา ระบุไว้ว่า มูลค่าทางการตลาด (มาร์เก็ตแคป) ของตลาดปัญญาประดิษฐ์จะขยายตัวมากเท่าเศรษฐกิจของเยอรมนีทั้งประเทศพร้อมทั้งประสิทธิภาพในการทำงานและการขับเคลื่อนด้านดิจิทัลที่เพิ่มสูงขึ้น

 

อย่างไรก็ตาม รายงานดังกล่าวยังระบุว่า มีความเป็นไปได้ที่เทคโนโลยีนี้จะเข้ามาแทนที่งานของมนุษย์โดยอาจกระทบตำแหน่งงานของทั้งโลกกว่า 40% มากไปกว่านั้นเอไอไม่ได้ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อการอยู่ร่วมกับใคร หมายความว่าหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งหมดต้องจับตาผลกระทบเชิงเศรษฐกิจของเทคโนโลยีดังกล่าวอย่างใกล้ชิด

 

"ผลประโยชน์จากระบบอัตโนมัติที่ขับเคลื่อนด้วยเอไอมักเอื้อต่อทุนมากกว่าแรงงาน ซึ่งอาจทำให้ความเหลื่อมล้ำขยายตัวและลดความได้เปรียบในการแข่งขันด้านค่าแรงต่ำในประเทศกำลังพัฒนา" รายงานระบุ

 

ศักยภาพของเอไอที่จะก่อให้เกิดการว่างงานและความเหลื่อมล้ำเป็นความกังวลที่มีมานาน โดยกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) ได้ออกมาเตือนในลักษณะเดียวกันเมื่อกว่าปีที่แล้ว ในเดือนม.ค. เวิลด์อีโคโนมิก ฟอรั่ม (WEF) เปิดเผยผลการศึกษาว่านายจ้างถึง 41% มีแผนลดขนาดพนักงานในสาขาที่เอไอสามารถทำงานแทนได้

อย่างไรก็ตาม รายงานของ UNCTAD ยังชี้ให้เห็นถึงความเหลื่อมล้ำระหว่างประเทศต่างๆ โดยข้อมูลของสหประชาชาติแสดงให้เห็นว่า 40% ของค่าใช้จ่ายในการวิจัยและพัฒนาด้านเอไอของบริษัททั่วโลกกระจุกตัวอยู่ในเพียง 100 บริษัท ซึ่งส่วนใหญ่อยู่ในสหรัฐอเมริกาและจีน

 

นอกจากนี้ รายงานยังระบุว่า บริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ เช่น แอปเปิล อินวิเดีย และไมโครซอฟท์ (กลุ่มบริษัทที่จะได้รับประโยชน์จากการเติบโตของเอไอ) มีมูลค่าตลาดที่ใกล้เคียงกับผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (จีดีพี) ของทวีปแอฟริกาทั้งหมด

 

UNCTAD กล่าวว่า การครอบงำด้านเอไอในระดับประเทศและระดับบริษัทนี้อาจทำให้ช่องว่างทางเทคโนโลยีขยายกว้างขึ้น ส่งผลให้หลายประเทศเสี่ยงที่จะล้าหลัง โดยรายงานระบุว่ามี 118 ประเทศ (ส่วนใหญ่อยู่ในกลุ่มประเทศทางใต้) ที่ไม่มีส่วนร่วมในการหารือเกี่ยวกับการกำกับดูแลเอไอที่สำคัญ

 

ข้อเสนอแนะของสหประชาชาติ :

 

ทั้งนี้ ไม่ได้มีเพียงปัญหาการแทนที่แรงงานเพียงอย่างเดียว รายงานยังระบุเพิ่มเติมว่า เอไอยังสามารถ "สร้างอุตสาหกรรมใหม่และเพิ่มศักยภาพให้กับแรงงาน" หากมีการลงทุนที่เพียงพอในการพัฒนาทักษะใหม่และการยกระดับทักษะ

 

แต่เพื่อไม่ให้ประเทศกำลังพัฒนาล้าหลัง พวกเขาต้อง "มีที่นั่งบนโต๊ะเจรจา" เมื่อเกี่ยวกับการกำกับดูแลเอไอและกรอบจริยธรรม รายงานระบุ

 

ในรายงานฉบับนี้ UNCTAD ได้ให้ข้อเสนอแนะหลายประการแก่ประชาคมระหว่างประเทศเพื่อขับเคลื่อนการเติบโตอย่างครอบคลุม ข้อเสนอแนะเหล่านี้รวมถึงกลไกการเปิดเผยข้อมูลเอไอต่อสาธารณะ การแบ่งปันโครงสร้างพื้นฐานเอไอ การใช้โมเดลเอไอแบบโอเพนซอร์ส และความริเริ่มในการแบ่งปันความรู้และทรัพยากรด้านเอไอ

โอเพนซอร์สโดยทั่วไปหมายถึงซอฟต์แวร์ที่มีการเผยแพร่ซอร์สโค้ดอย่างเสรีบนเว็บเพื่อให้สามารถปรับเปลี่ยนและแจกจ่ายซ้ำได้

"เอไอสามารถเป็นตัวเร่งความก้าวหน้า นวัตกรรม และความเจริญรุ่งเรืองร่วมกันได้ ภายใต้เงื่อนไขที่ว่าประเทศต่างๆ มีส่วนร่วมในการกำหนดทิศทางอย่างแข็งขัน" รายงานสรุป

 

"การลงทุนเชิงกลยุทธ์ การกำกับดูแลอย่างครอบคลุม และความร่วมมือระหว่างประเทศเป็นกุญแจสำคัญในการทำให้มั่นใจว่าเอไอจะเป็นประโยชน์ต่อทุกคน แทนที่จะเสริมความเหลื่อมล้ำที่มีอยู่"

 

ที่มา กรุงเทพธุรกิจ

วันที่ 4 เมษายน 2568